w ramach Festiwalu Tradycji Górniczych Barbórka, 1-7 grudnia 2019
Centrum Nauki i Sztuki, Stara Kopalnia, Wałbrzych, ul. Piotra Wysockiego 29 – budynek B10, III p
Wernisaż w czwartek 5 grudnia o godz. 18:00, ekspozycja do 10 lutego 2020
Wystawa przygotowana przez Jacqueline Konopkę z wspaniałego cyklu Bogdana „Rezonans“, poświęconego kolejnym pokoleniom polskiej emigracji we francuskim zagłębiu węglowym Nord-Pas-de-Calais z początku XX wieku oraz z lat 70.
Rezonanse
Co łączy portret i pejzaż, społeczność ludzką i obszar ziemi? Światło, odpowiadają fotografie Bogdana Konopki, bo to ono kształtuje rzeczywistość, to dzięki światłu możemy doświadczyć materialności świata. Właśnie z tą myślą, fotograf wyrusza w kilkutygodniową podróż do dawnego zagłębia węglowego Nord-Pas-de-Calais na spotkanie potomków polskiej emigracji z początku XX wieku, i tej mniej licznej,
z lat osiemdziesiątych.
Bogdan Konopka przyjechał do Francji w 1988 roku, i już podczas swojej pierwszej wizyty w regionie
Nord-Pas-de-Calais, miał wrażenie, że doświadcza czegoś, co choć obce, było mu zarazem bliskie i znajome: krajobraz północy, jego szarości, które tak sobie upodobał i swojsko brzmiące nazwy pojawiające się w witrynach sklepowych, na ulicach, w szkołach, kościołach i na cmentarzach. Dlaczego wówczas Bogdan Konopka fotografował teren kopalni w Loos-en-Gohelle, albo wymarłe osiedle górnicze w Arenberg? Czy dlatego że jego dziadek, który był jednym z tych, którzy na początku XX wieku przyjechali „za chlebem” do Francji, po powrocie do rodzinnej wsi nigdy nie chciał mówić o swoich ówczesnych doświadczeniach z pracy w kopalni? Jaką interpretację nadać portretowi młodego mężczyzny pozującego z karabinem w swoim pokoju dziecinnym?
Minęły lata, i dziś, dzięki zaproszeniu i wsparciu Rady Głównej Departamentu Pas-de-Calais i gminy Béthune-Bruay, Bogdan Konopka powraca do przerwanej pracy, a to, co było próbą odtworzenia historii rodzinnej stało się wspólną przygodą fotograficzna. Jakich wyborów artystycznych dokonał dzisiaj Bogdan Konopka, który w międzyczasie stał się obywatelem francuskim? Po ruinach nie pozostało śladu, światło oblewa odrestaurowane budynki kopalnanie, które dziś zmieniły przeznaczenie, odmalowane wieże szybowe, odnowione osiedla górnicze. Coraz mniej polsko-brzmiących nazw na szyldach sklepów, na miejscu dawnych wyrobisk rozciągają się obszary przemysłowe i olbrzymie kompleksy handlowe. Mutatis mutandis, bez nostalgii.
Krajobraz zmienia się wraz z zamieszkującą tamte tereny polską społecznością, obecnie rozproszoną, niejednorodną, ale wciąż zaskakująco żywotną. Bogdan Konopka postanowił wydobyć ze światła różnice i podzielić się z innymi efektem swoich spostrzeżeń. Co łączy tych, których pasją jest kultura, którą, albo odziedziczyli po przodkach, albo zatracili i chcą teraz odnaleźć, i tych, których historia życia wpisuje się w rozdarcie, którzy z powodów zarobkowych, albo politycznych musieli opuścić swój kraj rodzinny po to, by móc dalej żyć? Zapraszając te postacie, mające tak wiele do przekazania, przed swój obiektyw, fotograf szukał być może odpowiedzi na nurtujące go pytanie: co się z nami stanie?
Jacqueline Konopka, Paryż, czerwiec 2007 (tłumaczenie Agnieszka Żuk)
Bogdan Konopka (1953 – 2019) - fotograf, kurator i krytyk był związany od roku 1994 z Pismem Artystycznym FORMAT oraz Kwartalnikiem FOTOGRAFIA (2000-2012). Prowadził autorskie pracownie fotografii w Państwowej Wyższej Szkole Fotografii w Arles we Francji (1994-1997), Warszawskiej Szkole Fotografii (2009-2011) oraz na Formation Supérieure w Ecole de la Photographie de Vevey w Szwajcarii (2006-2016). Laureat Grand Prix de la Ville de Vevey w Europejskim Konkursie Fotografii w 1998 roku.
W roku 2000 był ostatnim w XX wieku twórcą, przyjętym do Związku Polskich Artystów Fotografików.
W swej twórczości preferował fotografię analogową, najchętniej wielkoformatową.
Więcej w majowym wspomnieniu na wieść o niespodziewanej śmierci artysty…