Organizatorzy: Fundacja Sztuka, Prezydent Miasta Żory, Muzeum Miejskie w Żorach
Wystawy, spotkania, warsztaty: 5 – 8 września 2017
Dyrektor Festiwalu: Marek Jan Karaś
Festiwal Fotografii Plener wyrósł z tradycji organizowanego od 2010 roku Żorskiego Pleneru Fotograficznego. Na zaproszenie organizatorów, każdego roku, Żory odwiedzają autorzy specjalizujący się w różnych rodzajach fotografii. Ich wystąpienia w kameralnym festiwalowym gronie, stanowią odpowiedzi i komentarze na tematy wiodące plenerów, a od 2015 roku – festiwali – każdego roku inny.
Festiwalowi, podobnie jak wcześniej plenerowi, towarzyszą warsztaty fotograficzne i wykłady z historii i teorii fotografii. Tegoroczna ósma już edycja przebiegać będzie pod hasłem „Oczom nie wierzę”:
Oczom nie wierzę
Widzenie przesądza o tym, co jest prawdziwe, zmysł wzroku jawi się jako ostateczna instancja. Fotografia uchodzi za medium zdolne oddać prawdę. Wierzymy fotografii, bo wierzymy w to, co widzimy. Wierzymy fotografii bardziej niż innym wizualnym śladom przeszłości.
Tymczasem, w szerszej przestrzeni indywidualnych i zbiorowych doświadczeń, fotografia nabiera znaczenia ponad ilustrowaną rzeczywistość. Realizm obrazu fotograficznego przestaje być kategorią nadrzędną. Zobaczyć znaczy uwierzyć, więc, co widzimy, gdy oczom nie wierzymy?
Program Festiwalu Fotografii Plener, Żory 2017:
5 września (wtorek): „Dylatacja czasu” – Andrzej Dragan (Warszawa), spotkanie autorskie;
Muzeum Miejskie w Żorach, sala konferencyjna, ul. Muzealna 1/1; godz. 18:00.
6 września (środa): Warsztaty fotografii w technice ambrotypii, z udziałem uczniów Zespołu Szkół nr 2; Zespołu Szkół nr 3, Liceum Plastycznego i Zespołu Szkół Społecznych im. Wspólnej Europy w Żorach;
prowadzenie: Monika Cichoszewska (Wrocław) ; w ogrodzie Muzeum Miejskiego w Żorach, ul. Muzealna 1/2 (w razie niepogody – w budynku Muzeum) ; godz. 12:00.
6 września (środa): „Pragnienia” – Monika Cichoszewska (ambrotypy), wernisaż wystawy;
Galeria StrefArt, ul. Muzealna 1/1; godz. 18:00. Wystawa potrwa do 30 września 2017 r.
7 września (czwartek): „Oczom nie wierzę” – Joanna Kinowska (Warszawa), wykład;
aula Zespołu Szkół nr 2 w Żorach, ul. Boryńska 2; godz. 13:00.
7 września (czwartek): „Exodus 2064”: Tomasz Wysocki (Skierniewice),
wernisaż wystawy i spotkanie z autorem,
Muzeum Ognia, Żory, ul. Katowicka 3; godz. 18:00. Wystawa potrwa do 30 września 2017 r.
8 września (piątek): otwarcie wystawy zbiorowej „Oczom nie wierzę”:
Mariusz Forecki (Poznań), Paweł Jaszczuk (Warszawa), Yulia Kryvich (Warszawa; Dniepr, Ukraina), Rafał Kalinowski (Żory), Kaja Rata (Mysłowice), Katarzyna Sagatowska (Warszawa), Krzysztof Szewczyk (Katowice), Haruhisa Terasaki (Tokio, Japonia), Karolina Wojtas (Jarosław) ;
Muzeum Miejskie w Żorach, ul. Muzealna 1/2; godz. 18:00. Wystawa potrwa do 30 września 2017 r.
Gośćmi Festiwalu Fotografii „Plener”, Żory 2017 będą:
Andrzej Dragan, fizyk kwantowy i fotograf. Autor książki: „Niezwykle szczególna teoria względności” i założyciel studia, które w 2015 roku wyprodukowało teledysk zespołu Behemoth. Fotografował Davida Lynch'a, Jana Peszka, Jerzego Urbana i Kubę Wojewódzkiego. O jego zdjęciach czytamy, że „szokujące”, „prowokujące”, „kontrowersyjne”. – Potrzebowałem odskoczni od nauki, fotografia świetnie się się do tego nadaje, bo tam intelekt jest zbędny. Ktoś może być bardzo wrażliwym, ale przygłupim, a do tego być świetnym fotografem. Inna sprawa, że naukowcy potrafią być kompletnie niewrażliwi i społecznie upośledzeni – powiedział kiedyś.
Monika Cichoszewska, która w Żorach zaprezentuje swoje ambrotypy i Kaja Rata – autorka zdjęcia „pierwszego kota na księżycu” i fantasycznej fotograficznej opowieści o tym, jak słynna Łajka wraca do domu. Będą też: Krzysztof Szewczyk, badacz zjawiska wstrząsów sejsmicznych, których przyczyną jest eksploatacja surowców naturalnych, ze swoim fotograficznym przeczuciem, że „pokłady” i „wstrząsy” wystepują nie tylko w świecie geologii, monitorowanym przez urządzenia optyczne i sejsmografy;
i Karolina Wojtas, w której „Przebogatej faunie tutejszej okolicy” – zbyt dużo motyli i kwiatów, by starczyło miejsca dla naukowców.
Zaproszenie do udziału w Festiwalu przyjął Haruhisa Terasaki, 67-letni mieszkaniec Tokio, który stworzył własną unikalną metodę obrazowania.
– Nie mam wątpliwości, że żyjemy w systemie, który nas kontroluje – twierdzi Tomasz Wysocki, kolejny uczestnik „Pleneru”. – System kontroluje nas wszystkich, ale dla każdego z nas jest czymś innym – dodaje. Strasznie to brzmi, ale zdjęcia, które pokaże w Żorach, potrafią być urzekające.
Niepokojące przeczucia towarzyszą też pracom Yulii Krivich, której fotograficzny cykl „Zuchwałość i Młodość”, odnosi się bezpośrednio do sytuacji na Ukrainie. Tak też nazywa się jedna z ukraińskich chuligańskich band, o której opowiada Yulia na swoich zdjęciach.
Wraz z Mariuszem Foreckim, zagości na Festiwalu „Człowiek w ciemnych okularach”. Ten ikoniczny wizerunek znany jest w całej współczesnej Rosji, podobnie, jak w świecie fotografii rozpoznawalne są zdjęcia Foreckiego. Tę jedną z najpiękniejszych książek fotograficznych warto zobaczyć na wystawie głównej Festiwalu.
Katarzyna Sagatowska opowie w Żorach o „Polskim sumo”. Trzeba być odważnym, by podejść do takiego tematu. Fizyczność zahaczająca o fizjologię – zdumiewające, że podeszła do niej kobieta – czytamy w katalogu wystawy w MOCAK-u.
Rafał Kalinowski, który robi zdjęcia w klatkach schodowych, wyróżnione m. in. przez National Geografic i Paweł Jaszczuk, którego w jednym z wywiadów, dziennikarz zapytał o to, czy Jego zdjęcia są prawdą, czy jedynie blisko prawdy? Na co autor, którego prace wisiały obok zdjęć Nobuyoshiego Arakiego, odpowiada: „Najczystszą prawdą jaką możesz sobie wyobrazić. Byłem tam, widziałem na własne oczy."
A, czy oczom wierzyć czy nie wierzyć? – odpowie być może Joanna Kinowska – historyk sztuki specjalizujący się w fotografii, wykładowczyni i rezenzentka, m.in. Miesiąca Fotografii w Krakowie i współorganizatorka konkursu: Fotograficzna Publikacja Roku.