Album „Stanisław Kazimierz Kossakowski. Kocham fotografię”
Dom Spotkań z Historią, ul. Karowa 20, Warszawia
We wtorek 16 kwietnia 2019 o godz. 18:00, poprowadzi Tomasz Jeleński
z udziałem Anity Andrzejewskiej, Karola Bagińskiego i Wojtka Tkaczyńskiego
Z dzisiejszej perspektywy fotografia XIX-wieczna jest praktyką jeśli nie magiczną, to z pewnością alchemiczną. Nie było przemysłu fotochemicznego, receptury opracowywało się na własną rękę, obiektywy i aparaty z epoki przypominają bardziej obiekty rękodzieła artystycznego niż produkty przemysłowe. […] Skomplikowany i niepewny był proces fotochemiczny, żmudne to było rzemiosło. Źle przygotowane, naświetlone, czy też źle wywołane, niewypłukane negatywy z jednej strony; z drugiej prześwietlone, źle utrwalone i sklejone odbitki pozytywowe groziły utratą zdjęcia, a w najlepszym razie koniecznością powtarzania całości procesu ciemniowego.
Adam Mazur „Fotografia Amatorska Wojtkuszki”,
tekst z albumu „Stanisław Kazimierz Kossakowski. Kocham fotografię”
Dom Spotkań z Historią zaprasza na spotkanie do poświęcone sztuce fotografii analogowej kiedyś i dziś na przykładzie prac hrabiego Stanisława Kazimierza Kossakowskiego, założyciela słynnego atelier i laboratorium fotograficznego w Wojtkuszkach (1894–1905). Jak wyglądał warsztat fotografa w XIX wieku? Czym różni się ówczesna technologia od dzisiejszej? Na czym polegało nowatorstwo prac Kossakowskiego i dlaczego dziś sięgamy po fotografię analogową – o tym porozmawiają: Anita Andrzejewska (fotografka, członkini Związku Polskich Artystów Fotografików), Karol Bagiński (fotograf i postproducent fotografii, założyciel i członek Zarządu Polskiego Stowarzyszenia Fotograficznego EKWIWALENTY)
i Wojtek Tkaczyński (fotograf, członek Łódzkiego Towarzystwa Fotograficznego).
Spotkanie poprowadzi Tomasz Jeleński (dziennikarz, Trójka Polskie Radio).
O albumie:
Stanisław Kazimierz Kossakowski. Kocham fotografię to pierwszy wydany w Polsce album ze zdjęciami Stanisława Kazimierza Kossakowskiego. Książka zawiera ponad 160 unikatowych fotografii ze schyłku XIX i początku XX stulecia pochodzących ze zbiorów Fundacji Kossakowskiego i Narodowego Muzeum Sztuki im. M. K. Čiurlionisa w Kownie. Wydawcą albumu jest Dom Spotkań z Historią.
W albumie znajdziemy zdjęcia portretujące epokę, która bezpowrotnie odeszła wraz z wybuchem I wojny światowej i następującymi po niej przemianami polityczno-społecznymi. Są to fotografie ukazujące życie ziemiańskie na Litwie i w Polsce – miejscowość Wiłkomierz, okoliczne wsie i ich mieszkańców, nastrojowe fotografie przyrody, a także pałac w Wojtkuszkach i jego wnętrza, otoczenie oraz toczące się w nim życie towarzyskie. Niezwykle cenne dla varsavianistów są zdjęcia nieistniejących już wnętrz pałacu przy ulicy Nowy Świat 19, gdzie odbywały się słynne wieczory literackie, których gospodarzem był S. K. Kossakowski. W zbiorach hrabiego znalazły się także inne fotografie z Warszawy m.in. dokumentujące odsłonięcie pomnika Adama Mickiewicza czy przejazd szacha perskiego w 1900 roku. Niezwykłe walory artystyczne zdjęć wykonanych przez S. K. Kossakowskiego doceniono już w czasach fotografa. W 1901 roku w kategorii fotografów amatorów otrzymał patent na medal srebrny „za sceny rodzajowe, wnętrza i widoki”, które zaprezentował podczas pierwszej wystawy fotograficznej w Warszawie organizowanej przez Warszawskie Towarzystwo Dobroczynności. „Specjalne odznaczenia za dobre zdjęcia wnętrz lasu” przyznano mu na wystawie Warszawskiego Towarzystwa Fotograficznego w 1903 roku.
Kolekcja zdjęć hr. Kossakowskiego to coś więcej niż zapisana na kliszach uroda nieistniejącego już świata, krajobrazów, wysmakowanej architektury, wnętrz, detali i strojów. Talent autora, jego wyjątkowa wrażliwość, umiejętność odejścia od przyjętej w epoce konwencji i poczucie humoru, sprawiają, że fotografie mają charakter ponadczasowy, a jego mało znany dorobek z przełomu epok zasługuje na ważne miejsce w historii fotografii europejskiej.
Album opracowany w języku polskim, angielskim i litewskim jest pokłosiem wystawy Portret epoki w obiektywie Stanisława Kazimierza Kossakowskiego prezentowanej w Domu Spotkań z Historią w 2016 roku, zorganizowanej we współpracy z Narodowym Muzeum Sztuki im. M. K. Čiurlionisa w Kownie oraz Fundacją Kossakowskiego. Album dostępny jest w Księgarni XX wieku DSH oraz w sklepie internetowym www.bookstore.dsh.waw.pl Cena detaliczna: 55,- zł
O autorze:
Stanisław Kazimierz hrabia Kossakowski (1837–1905) był właścicielem majątku Wojtkuszki niedaleko Wiłkomierza (obecnie na Litwie), a także pałacu Kossakowskich przy ul. Nowy Świat 19 w Warszawie. Był artystą, badaczem, heraldykiem, znanym kolekcjonerem i mecenasem sztuki. Pełnił liczne funkcje publiczne i społeczne. Nie zrobił wielkiej kariery politycznej, jak jego dziadek, Józef Dominik, łowczy Wielkiego Księstwa Litewskiego, uczestnik kampanii napoleońskiej czy ojciec – Stanisław Szczęsny – prezes heroldii Królestwa Polskiego i dyplomata, pełnił jednak eksponowane funkcje publiczne oraz podejmował liczne inicjatywy społeczne i kulturalne. Działał w wielu instytucjach dobroczynnych. Był współfundatorem przytuliska przy ulicy Wilczej w Warszawie, sędzią sądów honorowych, Prezydentem Miasta Wiłkomierz, a także jednym z fundatorów i Wiceprezesem Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie, współorganizatorem Warszawskiego Towarzystwa Fotograficznego. W latach (1894–1905) prowadził w Wojtkuszkach atelier i laboratorium fotograficzne.
Był jednym z najoryginalniejszych fotografów swojej epoki.
Fundacja Kossakowskiego założona w 2008 roku przez Zofię Kossakowską-Szanajcę, córkę prof. Jana Kossakowskiego, wybitnego kardiochirurga dziecięcego oraz malarza i rzeźbiarza, zajmuje się upowszechnianiem duchowego i materialnego dziedzictwa bardzo zasłużonej dla polskiej kultury rodziny hrabiów Kossakowskich z Wojtkuszek.
Dom Spotkań z Historią jest instytucją kultury m.st. Warszawy. Zajmujemy się XX-wieczną historią Europy Środkowo-Wschodniej, Polski, Warszawy. Prezentujemy wystawy oparte często na nieznanych kolekcjach zdjęć, organizujemy dyskusje, cykle spotkań varsavianistycznych, pokazy filmów fabularnych i dokumentalnych, warsztaty edukacyjne, seminaria i konferencje. Prowadzimy działalność wydawniczą,
a w naszej księgarni oferujemy szeroki wybór książek dotyczących XX wieku. DSH upowszechnia historię poprzez źródła i świadectwa indywidualne. Wspólnie z Ośrodkiem KARTA prowadzi Archiwum Historii Mówionej (AHM), największy w Polsce zbiór relacji świadków historii XX wieku, które gromadzi, opracowuje i udostępnia relacje świadków historii mówionej, digitalizuje zdjęcia, dokumenty i filmy.
Narodowe Muzeum Sztuki im. M. K. Čiurlionisa w Kownie jest najstarszym i największym muzeum sztuki na Litwie. Muzeum opiekuje się spuścizną Mikalojusa Konstantinasa Čiurlionisa, malarza, grafika, kompozytora, najważniejszej postaci w litewskiej kulturze na przełomie XIX i XX wieku. W liczących ponad 460.000 obiektów zbiorach znajdują się również prace litewskich i zagranicznych artystów, między innymi ponad sześć tysięcy zdjęć S. K. Kossakowskiego.