Każdy może stać się uczestnikiem tej międzynarodowej inicjatywy 
Archiwum internetowe pozwala przetrwać fotografiom nadesłanym przez darczyńców 
i upamiętnia osoby na nich przedstawione. To obszerny materiał dowodowy 
historii, dzięki któremu wiedza zbiorowa staje się w pełni dostępna dla wszystkich

Zapraszamy do przeglądania i tworzenia międzynarodowego archiwum cyfrowego XX wieku!
Podziel się zdjęciami ze swojego archiwum i wspólnie stwórzmy internetową kolekcję fotografii Fortepan.
                                                    Przedstawiamy informacje, które zebrała i opracowała Marcela Paniak                                                            we współpracy z zespołem Fortepan Method.

JAKA JEST HISTORIA PROJEKTU FORTEPAN?
Pomysł stworzenia internetowego archiwum narodził się na Węgrzech. Początki kolekcji Fortepan obejmującej ponad 200.000 fotografii sięgają lat 80. XX wieku, kiedy to w głowach dwóch Węgrów, kolegów ze szkolnej ławki, Miklósa Tamási i Ákosa Szepessy, zaświtał pomysł gromadzenia zdjęć znalezionych na pchlich targach i śmietnikach Budapesztu. Po kilkudziesięciu latach regularnego, czasem przypadkowego, zbierania starych fotografii, ci dwaj entuzjaści uruchomili w 2010 roku internetowe archiwum zawierające pięć tysięcy zdjęć. Wkrótce wiele osób prywatnych, a ostatnio także instytucji publicznych, dołączyło do grona darczyńców, które obecnie liczy prawie siedemset osób i podmiotów. Udostępniane przez nich odbitki i negatywy co miesiąc powiększają węgierskie archiwum o ok. 1000-2000 zdjęć – można się z nim zapoznać na stronie www.fortepan.hu.
CZYM JEST FORTEPAN I CO MA WSPÓLNEGO Z POLSKĄ?
Fortepan stało się cyfrowym, społecznym archiwum fotografii dostępnym dla każdego do przeglądania i pobierania bezpłatnie w wysokiej rozdzielczości. Międzynarodowa odsłona strony Fortepan została uruchomiona w 2023 roku, do projektu zaproszone zostały dwie organizacje – Photolux z Włoch oraz Fotofestiwal z Polski. Cały czas sukcesywnie powiększamy polskie archiwum dzięki darowiznom od rodzin, fotografów amatorów i zawodowych, a także dzięki zbiorom instytucjonalnym i publicznym.
Na stronie prezentowane są więc fotografie przekazywane przez osoby prywatne, a także te przechowywane w innych podmiotach np. w archiwach państwowych posiadających prawa autorskie i jednocześnie udostępniających te fotografie innym. Zdjęcia na stronę wybierane są przez nasz zespół edytorski. Nasza rodzima kolekcja dostępna jest pod adresem www.poland.fortepan.eu.

CO WYRÓŻNIA FORTEPAN?
Istnieją dwa podstawowe pojęcia leżące u podstaw istoty i niepowtarzalności projektu.
Po pierwsze – wspólnota, ponieważ przede wszystkim są to wspólne zdjęcia nas wszystkich, a każdy z nas może pomóc w identyfikacji osób i miejsc widocznych na zdjęciach. Po drugie – wolność, z tego względu, że jest to archiwum dostępne dla wszystkich, bez konieczności spełniania jakichkolwiek warunków. Co istotne, nikt nie kieruje się tutaj żądzą posiadania, a wręcz przeciwnie, celem archiwum Fortepan jest dawanie, a nawet oddawanie. Archiwum pokłada zaufanie w swoich darczyńcach, wolontariuszach i użytkownikach. Wolne, bo wspólne. Wspólne, bo wolne.

JAKIE ZDJĘCIA PRZYJMUJEMY?
Przyjmujemy zarówno negatywy, odbitki, slajdy, albumy, jak i gotowe zeskanowane w wysokiej rozdzielczości pliki. Również nie ma ograniczeń tematycznych – pokaż zdjęcia z rodzinnych wydarzeń, wycieczek, z pracy, ze szkoły, czyli wszystkie te, którymi chcesz się podzielić. Zbieramy jednak wyłącznie te zrobione przed 1990 rokiem, co jest ściśle powiązane z rozwojem fotografii analogowej i cyfrowej, z gromadzeniem i publikowaniem zdjęć, z fotografią amatorską i z wieloma innymi czynnikami. Ilość zdjęć, jakie możesz nam przekazać, jest dowolna.
CO STANIE SIĘ ZE ZDJĘCIAMI?
Wybrane zdjęcia zostaną zeskanowane i będzie można je oglądać na stronie poland.fortepan.eu.
Wszystkie oryginalne odbitki i negatywy zostaną oczywiście zwrócone ich właścicielom – gwarantuje to, że pozostaną z ludźmi, którzy przechowywali je przez dziesięciolecia. Właściciele zdjęć otrzymają także pliki cyfrowe. Przekazane w ten sposób kopie cyfrowe zdjęć będą udostępnione na stronie poland.fortepan.eu na zasadzie wolnej licencji, co oznacza dla użytkowników strony pełną dowolność w wykorzystaniu fotografii, a samo przekazanie zdjęć jest nieodpłatne, ponieważ idea archiwum opiera się na dobrowolnej chęci podzielenia się swoimi zbiorami.

WARTOŚĆ ARCHIWUM
Wszystko to sprawia, że Fortepan to niezwykła inicjatywa, a każdy może stać się jej uczestnikiem.
Może dać ludziom poczucie własnej wartości, udowodnić im, że ich zdjęcia są ważne i mogą coś zmienić, i że oni również są w stanie zrobić coś dla społeczności. Archiwum internetowe pozwala przetrwać fotografiom nadesłanym przez darczyńców i upamiętnia osoby na nich widniejące, nadając w ten sposób dodatkowe znaczenie wysiłkowi, jaki włożono w wykonanie i przechowanie tych fotografii. Archiwum to także obszerny materiał dowodowy naszej historii, wzbogacony o informacje i wnioski wyciągnięte z powszechnych zasobów wiedzy – dzięki temu wiedza zbiorowa staje się w pełni dostępna dla wszystkich.

JAK MOŻNA PRZEKAZAĆ NAM ZDJĘCIA?
Jeśli chcesz przekazać zdjęcia lub masz pytania, skontaktuj się z nami: archiwum@fotofestiwal.com.

Zobacz też: