Galerii BiblioArt - Biblioteka Politechniki Łódzkiej, Budynek B20, Ul. Wólczańska 223

Współorganizator: Okręg Szczeciński Związku Polskich Artystów Fotografików

Wernisaż w środę 13 marca o godz. 16:00, ekspozycja do 7 kwietnia 2025 

Kurator wystawy: Ewa Łyczywek-Pałka 

Krystyna Łyczywek - „ECCE HOMO”
Jest sierpień 1939 roku. Krystyna Wiza, na obozie harcerskim dla drużynowych, dostała zlecenie, aby zrobić wywiad z żoną legendarnego Michała Drzymały. Bierze swój mały aparat fotograficzny Kodak Baby Box, który wygrała w szkole Urszulanek, i robi swoje pierwsze poważne zdjęcie. Aparat zachował się do dziś, mała odbitka w albumie też, ale negatywy nie przetrwały wojny.
Potem była ucieczka przed Gestapo z Poznania do Warszawy, konspiracja, Szare Szeregi, Armia Krajowa oraz Powstanie Warszawskie. Aparatu fotograficznego nie miała czasu zabrać ze sobą z domu.
W 1945 roku przyjeżdża do Szczecina wraz z mężem oraz 3-miesięcznym synem. To właśnie zdjęcia syna, wykonane w zakładzie fotograficznym i nieodpowiadające jej wyobrażeniom o fotografii spowodowały, że kupiła aparat i znowu zaczęła fotografować. Jej pierwsze fotografie z cyklu „Studium dziecka” znalazły się na pierwszej w Szczecinie ogólnopolskiej wystawie fotograficznej, zorganizowanej na przełomie 1948 i 1949 roku, z okazji 25-lecia Koła Fotograficznego Ośrodka Polskiej YMCA. Od tego czasu stale dokumentuje zmiany zachodzące w Szczecinie.
W latach 50, 60-tych fotografuje Pomorze Zachodnie do licznych przewodników turystycznych napisanych przez Czesława Piskorskiego. Są to już dokumenty historii. Oprócz ważnej roli, jaką artystka odegrała w dziedzinie polskiej fotografii dokumentalnej, bardzo szybko głównym tematem jej twórczości stał się człowiek. Bohaterami jej zdjęć są „zwykli” ludzie, spotkani w małych miejscowościach, na wsi, ale też
i w wielkich metropoliach. Przy pomocy obiektywu fotografka tropi zwykłą codzienność, jest nią oczarowana, odkrywa ludzkie smutki i radości, które w sposób bardzo artystycznie przemyślany uwiecznia.
Niewątpliwie duży wpływ na rozwój jej wrażliwości artystycznej miały kontakty z twórcami francuskiego reportażu humanistycznego. Z wieloma z nich Krystyna Łyczywek przeprowadziła wywiady – byli to m.in. Cartier-Bresson, Robert Doisneau, Edouard Boubat, Yvette Troispoux i wielu innych. Na temat fotografii Krystyny Łyczywek tak napisała Barbara Kosińska – historyk sztuki: „Fotografia, którą uprawia Krystyna Łyczywek, bliska jest temu, co Francuzi określają mianem humanistycznego reportażu… Wiązanie tego faktu z jej studiami romanistycznymi, byłoby zbytnim uproszczeniem. Ta bliskość ideowa i artystyczna ma przyczyny głębsze… Humanistyczny reportaż narodził się we Francji, na przełomie lat 40. i 50., a więc w latach przezwyciężania materialnych i duchowych konsekwencji okrutnej wojny. Stąd leżąca u jego podstaw wielka potrzeba odbudowania wiary w wartości elementarne, w humanizm, stąd zachwyt dla fenomenu zwykłej, powszechnej egzystencji. Postawa ta wspólna dla wszystkich twórców nurtu humanistycznego reportażu, ludzi mających ze sobą doświadczenia wojny, musiała być także bliska Krystynie Łyczywek … Człowieka obserwuje w jego naturalnym otoczeniu, czy będzie to środowisko wiejskie jak w cyklu „Ludzie z Istebnej”, czy ulice i zaułki wielkich miast Paryża, Rzymu czy Nowego Jorku. Patrzy na niego z  życzliwością, uważnie, lecz zarazem z taktem i dyskrecją, podpatruje go, ale nie podgląda.”
Małgorzata Malinowska-Klimek, historyczka sztuki, kuratorka Galerii Extravagance
w Sosnowieckim Centrum Sztuki – Zamek Sielecki dodaje: „…Fotografie prezentowane na wystawie „Ecce Homo”, jeśli spojrzymy na nie poza kontekstem socjologicznym, ukazują nam swoje głębokie piękno zamknięte w przemyślanej czarnobiałej formie. Dlatego też prezentowana ekspozycja nie jest wystawą historyczną, lecz artystyczną, a jej celem jest przybliżenie odbiorcom twórczości współczesnej fotografki, jaką była i pozostanie Krystyna Łyczywek.”

W roku setnej rocznicy urodzin autorki, kiedy tę wystawę przygotowałam, musiałam dokonać wyboru z tysięcy negatywów. Mam świadomość ogromnej odpowiedzialności za ten wybór i przygotowanie wystawy. Jako członek Związku Polskich Artystów Fotografików i prezes Szczecińskiego Oddziału ZPAF, fotografik a prywatnie córka Krystyny Łyczywek, czułam się nie tylko przygotowana do roli kuratorki wystawy, ale i do tego zobowiązana. Decyzje swoje konsultowałam z mamą i mam nadzieję, że widzom spodoba się mój wybór. Prace eksponowane na wystawie to wyłącznie zdjęcia czarno-białe, w większości zrobione w Polsce w latach 50 -70. Wystawa „Ecce Homo”, na której prezentowanych jest ok. 40 zdjęć Krystyny Łyczywek nie pretenduje do miana przeglądu twórczości artystki nawet w temacie „Człowiek”, a przecież nie był to jedyny obiekt jej zainteresowań.
Ewa Łyczywek-Pałka  - kurator wystawy

KRYSTYNA ŁYCZYWEK  1920 - 2021
Urodziła się w 1920 roku w Poznaniu, zmarła w 2021 w Szczecinie. Od l945 roku mieszkała w Szczecinie i z tym miastem związała swoje życie zawodowe. Artystka fotografik, dziennikarka romanistka, lektorka języka francuskiego w Wyższej Szkole Inżynierskiej, tłumacz przysięgły języka francuskiego i literatury francuskiej. Współzałożycielka i wiceprezeska Oddziału Szczecińskiego Polskiego Towarzystwa Fotograficznego (od roku 1953). W latach 1962 – 1963 prezeska Szczecińskiego Towarzystwa Fotograficznego. W latach 1963-1975 wiceprezeska Federacji Amatorskich Stowarzyszeń Fotograficznych w Polsce. Przez 25 lat pełniła funkcję referenta prasowego Światowej Komisji ds. Młodzieży FIAP.
Ma tytuł wykładowcy FIAP i najwyższe odznaczenie Hon.EFIAP. Od l964 członkini Związku Polskich Artystów Fotografików; w latach 1977-2002 prezeska Okręgu Szczecińskiego ZPAF, członkini Rady Artystycznej ZPAF 1991-94. Krystyna Łyczywek opublikowała około 1700 zdjęć: w folderach turystycznych, czasopismach, książkach i albumach. Częścią tego dorobku są książki autorskie m.in. „Diaporama”, „Od kropli wody do oceanu”, „Rozmowy o fotografii” (3 tomy), „Jestem w Paryżu”. Osobną i równie ważną częścią jej dorobku są tłumaczenia z francuskiego książek: m.in.: Jean Sekutowicz, Stosunki francusko-polskie od Kapeta do Wałęsy, Guy de Maupassant, Prawdziwa miłość, Topielec, W Bretanii, Kroniki i Sycylia. Około 1500 artykułów Krystyny Łyczywek opublikowano w prasie polskiej i zagranicznej (czeskiej, francuskiej, holenderskiej, hiszpańskiej, niemieckiej, rumuńskiej, szwajcarskiej, węgierskiej i włoskiej).
Od 1948 roku brała udział w stu kilkudziesięciu wystawach zbiorowych w Polsce za granicą. Eksponowała ponad 170 wystaw indywidualnych w Polsce, Finlandii, Francji, Grecji, Holandii, Japonii, Niemczech, Rumunii, Stanach Zjednoczonych i we Włoszech. Prace fotograficzne Krystyny Łyczywek znajdują się w zbiorach Biblioteki Narodowej w Paryżu, Muzeum Ludwiga w Kolonii, Muzeum Narodowego we Wrocławiu i Gdańsku, Muzeum Historii Fotografii w Krakowie, w Nowym Jorku, w Tokio, w Bièvres (Francja), w Książnicy Pomorskiej w Szczecinie oraz w zbiorach prywatnych w kraju i za granicą.
Za swoją działalność w czasie II wojny Światowej otrzymała m.in. Warszawski Krzyż Powstańczy, Medal Armii Krajowej, Krzyż Niezłomnych. Działalność artystyczna uhonorowana została m.in. Medalem im. Jana Bułhaka, Złotym Medalem GLORIA ARTIS, Nagrodą Specjalną Stowarzyszenia Autorów ZAiKS oraz Nagrodą Miasta Szczecin za całokształt działalności artystycznej. Otrzymała tytuł Honorowego Obywatela Miasta Szczecin, Oficera Francuskiej Legii Honorowej oraz tytuły Honorowego Członka: HonEFIAP, HonZPAF, HonFKRP, HonSTF oraz Polish American Photoclub w Nowym Jorku.