Kolejna zbiorowa wystawa fotografii z cyklu „Świadomość kadru”
Centrum Kultury Śląskiej, ul. Parkowa 1, Nakło Śląskie
Wernisaż we wtorek 26 października o godz. 18:00, ekspozycja do 30 listopada 2021
Kurator wystawy: Arkadiusz Ławrywianiec
Wystawę można oglądaċ od wtorku do piątku w godzinach 12:00 – 17:00
oraz w soboty – niedziele w godzinach 11:00 – 17:00
Autorzy: Łukasz Cyrus, Ryszard Czernow, Iwona Germanek, Krzysztof Gołuch, Marcin Górski, Waldemar Jama, Ireneusz Kaźmierczak, Arkadiusz Ławrywianiec, Beata Mendrek, Jowita Mormul, Katarzyna Pawlikowska, Bolesław Stachow, Barbara Szewczyk-Szelka, Krzysztof Szlapa, Janusz Wojcieszak, Magdalena Zaton-Mikołajczak.
Wystawa „Fotografia dokumentalna” to trzecia odsłona wystaw z cyklu „Świadomość kadru”.
Pierwszą pokazaliśmy w 2019 roku pt. „Świadomość ciała”, kolejną „Kolorowy konterfekt” w 2020 roku. Fotografia dokumentalna to trudny gatunek fotograficzny. Wymaga wielkiego zaangażowania ze strony autora, poświęcenia dużej ilości czasu czasami nawet wielu lat. Dokument często bywa mylony z fotoreportażem. Musimy jednak pamiętać, że w największym skrócie reportaż to zapis wydarzenia, gdzie musimy działać szybko, często polegając na intuicji. W dokumencie podstawą jest czas pozwalający na zaplanowanie, przemyślenie naszej pracy. Fotografia dokumentalna pozwala zapisać zmiany zachodzące w jakiejś przestrzeni np. mieście, regionie czy kraju, mogą to być zmiany natury politycznej, religijnej, środowiskowej, technologicznej itd. W najnowszej odsłonie wystawy z cyklu „Świadomość kadru” zaproponowałem temat fotografii dokumentalnej, a jednocześnie poprosiłem, by były to materiały nad którymi autorzy pochylali się przynajmniej kilka miesięcy. Efekt jest niezwykły. Szesnaście osób, szesnaście tematów, spojrzeń i sposobów realizacji. Od niezwykle osobistych wyznań przez humanistyczne i klasyczne podejście do tematu, aż po zapis zmiany stanu lodowca. Ta różnorodność to wielka siła tej wystawy. Zapraszam do oglądania i refleksji.
Arkadiusz Ławrywianiec, w Katowicach, w październiku 2021
Autorzy prac prezentowanych na wystawie
(po lewej przedstawiamy opisy ich projektów wraz z jedną wybraną fotografią) :
◉ Łukasz Cyrus, rocznik ’78, urodzony i mieszkający w Rudzie Śląskiej.
Członek Związku Polskich Artystów Fotografików w Okręgu Śląskim. Nauczyciel języka angielskiego w chorzowskim Liceum Ogólnokształcącym, wspinacz, miłośnik muzyki, fotografii i filozofii. Fotografią zajmuje się od końca lat ’90. Poszukiwania w obrębie podobieństw muzyki i fotografii doprowadziły go do sformułowania autorskiej koncepcji, którą nazwał Fotografią odklejoną. Dalsze rozważania filozoficzne doprowadziły go do sformułowania koncepcji NADFOTOGRAFII.
Swoje rozważania zapisuje w postaci krótkich esejów, które publikuje na osobistym blogu i autorskiej stronie internetowej. Eseje ilustruje własnymi fotografiami.
◉ Ryszard Czernow. Artysta multimedialny. Z wykształcenia operator filmowy. Profesor Szkoły Filmowej im. Krzysztofa Kieślowskiego Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Od roku 1994 jest członkiem Związku Polskich Artystów Fotografików. Fotografią twórczą zajmuje się od początku lat osiemdziesiątych dwudziestego wieku. Prekursor twórczego wykorzystania technik cyfrowych w fotografii; autor terminu Cybergrafia. Zrealizował szereg wystaw indywidualnych w czołowych polskich galeriach.
W swojej twórczości szczególną uwagę poświęca współczesnej symbolice wanitatywnej, opisując otaczający nas świat materii ożywionej i nieożywionej. Obrazy swoje określa terminem Cybergrafia, gdyż w wyniku szeregu modyfikacji utraciły one cechy klasycznej fotografii. Realizowane projekty artystyczne prezentuje w formie wielkoformatowych fotorealistycznych wydruków oraz w formie kompozycji sono-wizualnych, gdzie dźwięk obok obrazu jest równorzędnym środkiem wyrazu.
Od wielu lat Ryszard Czernow zajmuje się także projektowaniem graficznym. W jego projektach szczególną rolę odgrywa bardzo subiektywna autorska fotografia. Jest twórcą plakatów do wielu filmów fabularnych między innymi takich reżyserów, jak: Krzysztof Zanussi, Agnieszka Holland, Feliks Falk, Jan Jakub Kolski, Jan Kidawa-Błoński oraz do spektakli teatralnych w Teatrze Juliusza Słowackiego w Krakowie itd. Jako reżyser i operator zrealizował także szereg teledysków dla kultowych polskich wykonawców i grup muzycznych.
◉ Iwona Germanek - urodzona 4 grudnia 1969 roku w Mikołowie. Absolwentka Policealnej Szkoły Fotograficznej Fotoedukacja w Katowicach oraz Wrocławskiej Szkoły Fotograficznej AFA. Obecnie studentka Instytutu Twórczej Fotografii Uniwersytetu Śląskiego w Opawie. Jest członkiem Związku Polskich Artystów Fotografików. Na codzień pracuje w Miejskim Domu Kultury w Łaziskach Górnych, gdzie prowadzi między innymi Pracownię Fotografii Alternatywnej. W swoich działaniach łączy fotografię z innymi dziedzinami szuki, starając się nawiązać obrazowy kontakt międzypokoleniowy. Chętnie siega po techniki dawne, wplatając je w współczesne wypowiedzi artystyczne. Jest autorką wielu wystaw indywidualnych i zbiorowych.
◉ Krzysztof Gołuch - polski fotograf i pedagog urodzony w Rudzie Śląskiej na Górnym Śląsku. Jest absolwentem Wydziału Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach oraz Instytutu Twórczej Fotografii Uniwersytetu Śląskiego w Opawie. Obecnie student studiów doktoranckich opawskiej uczelni. W swojej twórczości zajmuje się fotografią dokumentalną, realizując tematy w cyklach długoterminowych projektów. Jego twórczość oscyluje wokół problemów ludzkiej egzystencji, zwłaszcza życia osób niepełnosprawnych.
Krzysztof Gołuch jest członkiem Związku Polskich Artystów Fotografików, autorem książki fotograficznej „Co siódmy”. Za swoją działalność w 2017 roku został odznaczony przez papieża Franciszka medalem „Pro Ecclesia et Pontifice”. Laureat konkursów fotograficznych: pierwszej nagrody w konkursie Unii Europejskiej „Przełamując stereotypy” dla studentów artystycznych szkół wyższych (reprezentując ITF), dwukrotnie nagrodzony polskim Grand Press Photo w latach 2021 za zdjęcie pojedyncze w kategorii „Życie codzienne”, a w 2018 za zestaw „Hotel”. Swoje fotografie wystawiał także poza granicami Polski, między innymi podczas różnych festiwali: Trasphotographiques we francuskim Lille oraz PhotoSaintGermain w Paryżu, Miesiąca Fotografii w Bratysławie, Prague Photo, Photokina w Kolonii, Europejskiego Miesiąca Fotografii w Luksemburgu. Krzysztof Gołuch mieszka i tworzy w Knurowie na Górnym Śląsku oraz od klikudziesięciu lat pracuje z osobami niepełnosprawnymi w tamtejszym Ośrodku Matka Boża Uzdrowienie Chorych Caritas Archidiecezji Katowickiej .
◉ Marcin Górski. Fotograf, kurator i popularyzator fotografii. Współzałożyciel i prezes Gliwickiego Domu Fotografii, współautor The F Blog i blogu Miejsce Fotografii, członek portugalskich grup Fotoalternativa i Agencia Calipo, Kolektywu KGF, członek redakcji Fotoindexu, współpracownik magazynów Dilema i Camera.doc. Członek Okręgu Śląskiego ZPAF.
Jego prace były pokazywane na około 70 wystawach indywidualnych i zbiorowych w m. in. Polsce, Francji, Portugalii, Szwecji, Japonii, USA i na Bałkanach. Autor i współautor kilku książek fotograficznych w Polsce, Portugalii i Iranie. Autor i współautor projektów foto-dokumentalnych i foto-socjologicznych poświęconych zanikającym tradycjom i społecznościom lokalnym – Madeiro, Quaresma, Fado i Balcerek.
Fotografie i serie Marcina Górskiego były wielokrotnie nagradzane i wyróżniane, m. in. na Biennale Architektury w Krakowie, Biennale Krajobrazu w Kielcach, Kolga Awards, Black and White Spider Awards i Siena Awards. Wszystkie jego fotografie tworzone są metodami tradycyjnymi, z pomocą aparatów średnio- i wielkoformatowych.
◉ Waldemar Jama. Urodzony w 1942 roku, ukończył fotografię na ASP w Poznaniu.
Członek ZPAF od 1973 roku, w 2004 uzyskał tytuł profesora sztuk plastycznych.
Wykładowca na ASP w Katowicach i ASP w Gdańsku. Aktualnie na WST w Katowicach.
Uprawia fotografię kreacyjną i dokument. W ostatnim czasie tworzy również instalacje i obiekty. W 2009 roku wyróżniony Srebrnym Medalem ”Zasłużony Kulturze Gloria Artis ”. Jego prace znajdują się w wielu muzeach i kolekcjach w Polsce i za granicą.
◉ Ireneusz Kaźmierczak, rocznik ’55, tyszanin. Od wielu lat pracuje w firmie FCA Poland Tychy jako fotograf. Dokumentalista: 11 Batalionu Rozpoznania Radioelektronicznego (1978–1979), Festiwalu Śląska Jesień Gitarowa (1986–2018), Festiwalu Muzycznego im. Ryśka Riedla „Ku przestrodze” 1999–2014, Teatru BELFEgoR 1986–2016. Od roku 2020 członek Związku Polskich Artystów Fotografików w Okręgu Śląskim. Laureat nagród m. in. Konkursu Polskiej Fotografii Prasowej w 1993, IV Przeglądu Fotografii Polskiej „Złota Muszla” w Koszalinie – Medal Honorowy w 1999, I miejsce w kategorii Najlepszy fotoreportaż „Bieganie w Tychach” oraz za najlepsze zdjęcie w kategorii – Najlepsza fotografia „Tyski półmaraton”, Konkurs „Tychy Press Photo” – 2013, Grand Prix w Polskim Konkursie Fotografii Sportowej w kategorii Fotograf zawodowy oraz II miejsce za fotoreportaż „Życiówka” w Polskim Konkursie Fotografii Sportowej w 2018 roku. 14. Międzynarodowy Konkurs Fotograficzny "Wszystkie Dzieci Świata" - Pacanów 2020 - II miejsce - Srebrny medal FIAP. Prace fotograficzne Ireneusza Kaźmierczaka znajdują się w zbiorach Muzeum Miejskiego w Tychach w związku z realizacją projektu „A, B, C – Architektura Bliżej Ciebie. Cyfrowa mapa fotografii architektury ze zbiorów Muzeum Miejskiego w Tychach” dofinansowanego ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu „Kultura cyfrowa”. Więcej na stronie autorskiej.
◉ Arkadiusz Ławrywianiec - urodzony w 1967 w Opolu. Jest absolwentem Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Opolu. Fotografią zajmuje od 1986 roku, kiedy to wykonał własnoręcznie pierwszą odbitkę. W latach 1994–2015 pracował w Dzienniku Zachodnim jako fotoreporter. Od 2016 roku współpracuje z Polską Agencją Fotografów Forum. Studiuje w Instytucie Twórczej Fotografii Uniwersytetu Śląskiego w Opawie (Czechy). Od 2009 uczy w Policealnej Szkole Fotograficznej Fotoedukacja w Katowicach. Od 2010 jest członkiem ZPAF. Od 2017 roku pełni funkcję Prezesa Zarządu Okręgu Śląskiego Związku Polskich Artystów Fotografików, a zarazem jest członkiem Zarządu Głównego ZPAF. Autor i współautor wystaw w Polsce i za granicą (Francja, Czechy, Macedonia, Niemcy). W latach 2011 i 2013 był stypendystą Marszałka Województwa Śląskiego w dziedzinie kultury. W 2011 otrzymał Nagrodę Prezydenta Miasta Katowice w dziedzinie kultury. Jest pomysłodawcą cyklu wystaw międzynarodowych „OKO Ostrava – Katowice – Opava” oraz cyklu wystaw zbiorowych Okręgu Śląskiego ZPAF „Świadomość kadru”. Prowadzi cykl spotkań pt „Porozmawiajmy o…” w Galerii Katowice Okręgu Śląskiego ZPAF. Jest współautorem reaktywowanego konkursu Śląska Fotografia Prasowa organizowanego przez Bibliotekę Śląską, w którym to konkursie w latach 2006, 2017, 2018 i 2019 był jurorem, a w 2020 roku przewodniczącym kapituły. W latach 2019 i 2020 był jurorem w Polskim Konkursie Fotografii Sportowej. Od 2021 roku jest członkiem międzynarodowego kolektywu fotografów Horizons Collectif. Zajmuje się głównie reportażem i dokumentem fotograficznym. Jest autorem albumów fotograficznych: „Tajemnice pracowni” i „Kiduszin Nisuin”. Więcej na stronie autorskiej.
◉ Beata Mendrek. Urodzona w 1980 roku w Katowicach. Absolwentka Policealnego Studium Fotograficznego oraz Wydziału RTV Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
Od 2008 roku członek Związku Polskich Artystów Fotografików. Aktualnie członek Zarządu Okręgu Śląskiego ZPAF oraz Okręgowej Komisji Kwalifikacyjnej. Autorka / kuratorka wielu wystaw zbiorowych oraz indywidualnych. Od roku 2009 wykładowca w szkołach fotograficznych, m.in.: w Szkole Fotografii Fotoedukacja w Katowicach. Organizatorka i wykładowca kursów i warsztatów fotograficznych.
Więcej na stronie autorskiej.
◉ Jowita Bogna Mormul. Doktor habilitowany sztuki w dziedzinie sztuk filmowych. Tworzy w obszarze sztuk wizualnych. Profesor uniwersytecki w Instytucie Sztuk Wizualnych na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Prowadzi wykłady z zakresu fotografii, nowych mediów i analizy obrazu.
Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, (Wydział Malarstwa 1997; Wydział Grafiki 1999). Stypendystka nagrody im. Hanny Rudzkiej-Cybisowej (1996) oraz Ministerstwa Kultury i Sztuki (1996/1997). Członek Związku Polskich Artystów Plastyków (od 1998) i Związku Polskich Artystów Fotografików (od 2001). Jej prace były prezentowane na wielu wystawach indywidualnych i zbiorowych w kraju i za granicą (m. in. w Luksemburgu, Rzymie, Wilnie, Skopje, Strasburgu, Budapeszcie, Ohio).
◉ Katarzyna Pawlikowska – artystka fotograf, pasjonatka fotografii. Wystawia swoje zdjęcia w galeriach w kraju i za granicą. Fotografia to nie tylko jej pasja, lecz także forma relaksu i oderwania się od spraw przyziemnych. Bardzo często chce coś powiedzieć lub wyrazić właśnie poprzez fotografię. Ona zastępuje jej tysiące słów. Za pomocą obrazu wyraża to, co czuje, co myśli i co widzi. Uwielbia tworzyć.
Ukończyła roczne studium fotograficzne w Szkole Fotograficznej Fotoedukacja w Katowicach oraz liczne warsztaty fotograficzne w Okręgu Śląskim ZPAF, również w Katowicach. Obecnie studiuje w czeskim Instytucie Twórczej Fotografii Uniwersytetu Śląskiego w Opawie. Członkini Okręgu Śląskiego Związku Polskich Artystów Fotografików.
Brała udział w kilku indywidualnych i kilkudziesięciu zbiorowych wystawach fotograficznych, m.in. w: Berlinie, Göttingen, Katowicach, Krakowie, Wrocławiu, Opolu, a także w rodzinnym mieście – w Dąbrowie Górniczej. Jej prace znajdują się w zbiorach Pałacu Kultury Zagłębia w Dąbrowie Górniczej, w kolekcjach prywatnych, a także w książce Andrzeja Lorenca pt. „Ząbkowice. Tom I: W kluczu sławkowskim i Zagłębiu Dąbrowskim do roku 1918” oraz „Ząbkowice. Tom II: W Zagłębiu Dąbrowskim lata 1918–2018”.
◉ Bolesław Stachow. Artysta fotografik, członek ZPAF. Urodził się 1940 roku w Grzymałowie na Podolu.
Od 60. lat mieszka i pracuje w Raciborzu. Studia socjo-pedagogiczne ukończył na WSP w Opolu, a fotograficzne w Studium Fotografii i Filmu w Warszawie. Od 1974 roku należy do Związku Polskich Artystów Fotografików. Jest autorem oryginalnej teorii fotografii jako języka obrazowego. Jego prace inicjowały ogólnopolskie sympozja fotograficzne: ”Problem języka fotografii” oraz „Obraz i słowo”.
W pracy twórczej najwięcej uwagi poświęcił swoim wystawom indywidualnym. W każdej z nich prezentował ważne dla siebie i sztuki problemy starając się przyczynić do ich zobrazowania.
W 1985 roku M. M. Auerowie umieścili jego sylwetkę w „Międzynarodowej encyklopedii fotografów” wydanej w Genewie, w 1999 roku Jerzy Lewczyński w „Antologii fotografii polskiej”, a w 2000 roku Paweł Pierściński w almanachu „Mistrzowie polskiego pejzażu”. Już w roku 2002 zainteresował się fotografią cyfrową i w tej konwencji powstały prace do albumów jedno - nakładowych: „Wspomnienia z pobytu na Ziemi”, „Poezja obrazowa” i „Pamiętnik fotografika”. Napisał książkę z zakresu komunikacji wizualnej p.t. „Teoria języka obrazowego”. Ostatnie jego wystawy to „Czas przeszły”, „Miejsce na Ziemi”, „Opowieści raciborskie”, „Portret współczesny”, „Pieśń o Matce Polce” oraz „Fotografika 2020”.
◉ Barbara Szewczyk-Szelka. Z wykształcenia magister ekonomii, z zamiłowania fotograficzka. Fotografuje od 22 lat. W roku 2015 przyjęta do Związku Polskich Artystów Fotografików. Portrecistka. Najbliższe są jej fotografia socjologiczna, dokumentalna i street photo. Prawdziwa fotografia jest dla niej aktem nieinterwencji, sztuką obserwacji. To umiejętność znalezienia czegoś interesującego w zwykłym miejscu. Nie aranżuje kadrów, nie reżyseruje, nie upiększa i nie deformuje. Uważa, że nie zawsze ważne jest to, co zdjęcie pokazuje i czy jest technicznie doskonałe. Ważniejsze jest, o czym mówi. Jej mottem są słowa Don McCullina: „Fotografia nie jest związana z patrzeniem, lecz z czuciem. Jeżeli nie czujesz nic w tym, na co patrzysz, nigdy nie uda ci się sprawić, aby ludzie patrząc na twoje zdjęcia, cokolwiek odczuwali”. Swoje prace prezentowała na wielu wystawach krajowych i zagranicznych, zbiorowych oraz indywidualnych. Więcej na stronie autorskiej
◉ Krzysztof Szlapa urodził się w 1987 roku w Katowicach. Artysta fotografik. Autor wystaw indywidualnych i uczestnik wystaw zbiorowych, od 2014 roku kurator w Galerii Pustej cd. w Jaworznie we współpracy z Jakubem Byrczkiem, w latach 2014–2019 kurator Galerii Za Szybą, od 2013 roku członek Okręgu Śląskiego Związku Polskich Artystów Fotografików, uczestnik Szkoły Widzenia, Grupy 999, Grupy FOTOGRAFY, stypendysta Marszałka Województwa Śląskiego w dziedzinie kultury, laureat nagrody dla młodego twórcy imienia Anny Chojnackiej, wykładowca kursów OŚ ZPAF oraz Uniwersytetu Otwartego UŚ, stale współpracuje z Kamilem Myszkowskim przy różnych projektach upowszechniających fotografię artystyczną. Mieszka i tworzy w Katowicach, na co dzień pracuje w Szkole Filmowej im. Krzysztofa Kieślowskiego.
Wystawy: Widokówki z miasta we mnie (2009), W zasięgu wzroku, Pamiętnik (2013), Widzenie natury – natura widzenia, Dom kultury (2014), Zapis czasu, Handmade, Ustąp mi słońca (2015), Klucz drzew we współpracy z Markiem Przybyłą, Refleksje, Punkt widokowy, Widziadła (2016), Dendrofile we współpracy z Markiem Przybyłą, Lux in Tenebris (2017), Stany widzenia, Obrazy metafor
we współpracy z Kamilem Myszkowskim, Listopady we współpracy z Markiem Przybyłą (2018).
O swojej twórczości mówi: W swoich działaniach szukam poetyckiego wymiaru. Sięgam po różne motywy z najbliższego otoczenia lub podróżuję, aby tworzyć obrazowe reprezentacje wewnętrznych stanów widzenia. Chcę wyrazić swoje uczucia i myśli poprzez uniwersalne i ponadczasowe, wizualne metafory.
◉ Janusz Wojcieszak. Fotografuje od dawna. W latach 70. ubiegłego wieku pracował jako fotoreporter dla prasy studenckiej i technicznej. Fotograf pejzażu, przyrody oraz architektury miejskiej i industrialnej. Artysta fotografik, członek Związku Polskich Artystów Fotografików (ZPAF) w Okręgu Śląskim.
Posiada tytuł Excellence FIAP (Międzynarodowej Federacji Sztuki Fotograficznej) Członek Związku Polskich Fotografów Przyrody w Okręgu Śląskim. Uczestniczy w programie Digigraphie firmy Epson, wykonując osobiście certyfikowane wydruki cyfrowe o trwałości archiwalnej.
◉ Magdalena Zaton-Mikołajczak - rocznik ’89. Zabrzanka. Plastyk - absolwentka edukacji artystycznej w zakresie sztuk plastycznych na Uniwersytecie Śląskim. Dyplom licencjacki „Zobojętnienie” (2011) oraz magisterski „Tożsamość – maska i odbicie” (2013) zrealizowane w pracowniach rysunku.
W ramach programu Erasmus spędziła dwa semestry na Université Rennes 2 Haute Bretagne w Rennes, we Francji (2011–2012). Ukończyła również Policealną Szkołę Fotograficzną Fotoedukacja w Katowicach (2015). Prowadzi warsztaty plastyczne, zajęcia z rysunku i malarstwa, a także warsztaty fotograficzne dla różnych grup wiekowych. Pracuje jako grafik i fotograf. W fotografii poszukuje uniwersalizmu.