Dom Środowisk Twórczych Pałac T. Zielińskiego w Kielcach, ul. Zamkowa 5
Galeria Sztuki Współczesnej Oranżeria
Wernisaż w czwartek 7 grudnia 2023 o godz. 18:00
Cóż ekscytującego można znaleźć między jedną a drugą kreską
podziałki milimetrowej zwykłej przezroczystej linijki?
Tak, seria „Milimetr” przedstawia taką właśnie trydziestocentymetrową linijkę, którą od wielu lat trzymam w domowym biurku i wykorzystuję przy różnych okazjach wymagających jej użycia, a także kilka innych szkolnych linijek i kątomierz. Codzienny wygląd tych przedmiotów jest powszechnie znany, natomiast czarodziejskim narzędziem magika, pozwalającym zobaczyć zupełnie inny świat, jest w tym przypadku mój własny mikroskop polaryzacyjny, indywidualnie przystosowany do potrzeb fotograficznych. Fotografie wykonane przy jego użyciu uwidoczniają bogactwo form i feerię barw „obecnych” w materiale przedmiotów. Kadry obejmują obszar mniej więcej 1x1,5 mm, a na wielu z nich widać grube czarne linie – to właśnie podziałki skali milimetrowej. Barwy są „obecne” jedynie w cudzysłowie, gdyż w istocie powstają one na bieżąco w wyniku oddziaływania światła spolaryzowanego z materią przedmiotu – kiedy wyłączymy źródło tego światła, one znikną. Ich powstawanie jest efektem naprężeń mechanicznych istniejących w materiale, dlatego taka obserwacja w świetle spolaryzowanym - niekoniecznie pod mikroskopem - jest wykorzystywana w inżynierii materiałowej do ujawniania rozkładu naprężeń w wykonywanych z tworzywa sztucznego modelach różnych konstrukcji (metoda elastooptyczna badania naprężeń), co pozwala optymalizować same konstrukcje. Ja natomiast to oddziaływanie fal świetlnych z materią wykorzystałem w celach artystycznych, działając w moim wiodącym obszarze poszukiwania podobieństw form i znaczeń w różnych skalach i kontekstach. Widoczne obrazy bowiem - poza swą atrakcyjnością wizualną - budzą rozmaite skojarzenia: przypominają krajobrazy, mosty lub inne elementy otaczającej nas rzeczywistości, kojarzą się z metafizycznymi ilustracjami science-fiction… A przy tym – ponieważ są to obrazy rzeczywistego przedmiotu podczas jego fizycznego oddziaływania ze światłem spolaryzowanym – można powiedzieć, że fotografie te w sposób artystyczny opisują wskazany aspekt fizycznej rzeczywistości. W ten sposób seria „Milimetr” należy do obszaru Art & Science.
Zachęcam do obejrzenia prac z refleksją na temat nierzadko ukrytego piękna natury, swoistej „magii” obecnej w badaniach naukowych oraz do poszukiwania własnych interpretacji obrazów, które mam zaszczyt i przyjemność przedstawić Szanownym Odbiorcom.
Fotografie Piotra Bieńka to iście kolorowe zachwyty; przedstawienia jakby odległych, abstrakcyjnych, nierealnych światów, gdzie rytmiczność łączy się z gradientem kolorów, gdzie lekkość widziana w dyspersji światła przeplata się z mocnymi akcentami wertykalnymi, intensywną czernią.
Malarskość bije z kadrów, soczystość barw pobudza odbiór widza.
Doskonała obserwacja autora jest widoczna w każdym zdjęciu i daje nam, odbiorcom, możliwość „dotknięcia” tego, co niewidoczne dla zwykłego człowieka. Szersza publiczność może zobaczyć te niezwykłe światy dzięki mikrofotografii – bo któż widziałby powiększenie pomnożone dwudziestokrotnie bez użycia mikroskopu? I kto ma mikroskop, do tego polaryzacyjny? Artysta dzięki swoim narzędziom – i wrażliwości twórczej – daje nam możliwość wniknięcia w ten świat, udostępnia świat nauki połączony ze sztuką, tworzy między nimi most, który zespaja je w ich dualizmie.
To niezwykle cenne móc obserwować zjawiska fizyczne w taki wyjątkowy sposób, w interdyscyplinarności wynikającej z nurtu Art & Science. W tym przypadku metoda elastooptyczna badania naprężeń została wykorzystana do zinterpretowania zjawiska fizycznego jako sztuki. Łączenie tych dziedzin daje olbrzymie możliwości twórcze. Uzupełniające się perspektywy nauki i sztuki wchodzą ze sobą w interakcję, poszerzają granice każdej z nich.
Przyjrzyjmy się bliżej, wejdźmy w kadr pełen polaryzacyjnych świateł... Co widzimy? Piękno połączeń kolorystycznych, ostrość w przedstawieniu krajobrazów, mnogość szczegółów, które podpowiadają wyobraźni konkretne przedmioty, części horyzontu, jednak nadając ton realizmu – to przecież fizyczny przedmiot: linijka w powiększeniu mikroskopowym.
Magio trwaj i zachwycaj nas nieustannie w tych obrazach, kadrach fotografii Bieńka.
Majstersztyk. Chapeau bas!
Agnieszka Kucharska - kuratorka wystawy, artystka plastyczka
Dom Środowisk Twórczych Pałac T. Zielińskiego w Kielcach, Galeria Sztuki Współczesnej Oranżeria
Piotr Bieniek – artysta fotografik, członek rzeczywisty ZPAF (Okręg Świętokrzyski) oraz Fotoklubu RP, posiada tytuł AFIAP. Nauczyciel fotografii, egzaminator OKE w zawodzie fototechnik. Jako pracownik naukowy Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie prowadzi m.in. dwa cykle wykładów ogólnouczelnianych o tematyce fotograficznej oraz zajęcia popularyzujące fotografię. Absolwent AGH, doktor nauk chemicznych.
Jak pisze: W fotografii interesuje mnie forma i sens obrazu niezależnie od tego, do jakiego gatunku on należy. Fotografuję to, co wydaje mi się interesujące tematycznie lub wizualnie. W konsekwencji tematyka moich fotografii jest zróżnicowana. Jednak szczególnie zaciekawiło mnie podobieństwo form i znaczeń w różnych skalach i kontekstach. W podejmowanej tematyce niekiedy łączy pasję fotograficzną i chemiczną, tworząc prace z gatunku Art & Science. Najczęściej wykorzystuje do tego własny, indywidualnie dostosowany mikroskop polaryzacyjny, do którego podłącza aparat fotograficzny. W ten sposób powstają niektóre z jego wystaw indywidualnych: „Mikroświaty” (Fort 49 w Krakowie, 2008), „Krajobrazy mikroskopowe” (BWA w Kielcach, 2017) oraz obecnie wystawa „Milimetr”. Z kolei seria „Cola”, przedstawiająca abstrakcyjne obrazy mikroskopowe zagęszczonego napoju typu cola, uzyskała wyróżnienie w konkursie London International Creative Competition 2015.
Autor w sumie kilkunastu wystaw indywidualnych, współautor licznych wystaw zbiorowych. Wiele jego prac uczestniczyło w międzynarodowych salonach pod patronatem Międzynarodowej Federacji Sztuki Fotograficznej FIAP i Amerykańskiego Towarzystwa Fotograficznego PSA, zdobywał również nagrody i wyróżnienia w prestiżowych międzynarodowych konkursach Px3 (Prix de la Photographie, Paris), London International Creative Competition, International Photography Awards, Moscow International Foto Awards.