Collegium Iuridicum Novum UAM w Poznaniu (Aula im. prof. Ziembińskiego), al. Niepodległości 53,
w ramach XXIV Dni Lwowa i Kresów. W środę 6 października 2021 od godz. 10:30
Ukażą się: „Notatki jeńca 1917-1918. Fotografie 1918-1919” Tadeusza Cypriana.
Wystawa „Fotografie prof. Tadeusza Cypriana sprzed 100 lat. Nieznane negatywy” i wykłady.
Autor, prawnik i fotograf, został niemal zapomniany, a jego podwójne dzieło z końca I wojny światowej – pisarskie i fotograficzne – nigdy nie zostało opublikowane. Sytuacja zdumiewa, ponieważ w 1945 roku reprezentował Polskę w UN War Crime Commission i na procesie norymberskim. Z końcem II wojny światowej stał się, przynajmniej w Europie, jednym z najbardziej znanych polskich prawników, wkrótce z tytułem profesora. Zaś w dziedzinie fotografii już w latach dwudziestych XX w. funkcjonował jako drugi obok Jana Bułhaka, autorytet i publicysta w Polsce. Po 1945 roku wydał kultowy podręcznik „Fotografia. Technika i technologia” (11 edycji). Jako jeden z pierwszych otrzymał godność członka honorowego Związku Polskich Artystów Fotografików.
Notatki (tom 1) to rewelacyjny dokument. Osiemnastoletni autor zaraz po maturze ląduje w ogniu I wojny światowej – szkolenie, front włoski i kolejne włoskie obozy jenieckie. Jego świat wywraca się do góry nogami. A on pisze o tym na bieżąco – fantastycznie, z nerwem, dowcipem albo rozpaczą i wciąga nas do swego świata brawurowo. Kiedy Wielka Wojna się kończy, Cyprian opuszcza włoski obóz jeniecki jako rekrut - wstępuje do tzw. Błękitnej Armii gen. Hallera. I opowiada - teraz fotografią (tom 2). Powstaje reportaż o drodze z Włoch do Francji nowych hallerczyków, o przygodzie, szkoleniach, zwykłej codzienności w Armii Polskiej i to głównie w nieznanych dotąd ośrodkach w Bretanii. Zdjęcia są absolutnie unikatowe.
Notatki znajdują się w 6 zeszytach, od 30 lat spoczywały w poznańskim oddziale Archiwum PAN. Natomiast 133 negatywy zdjęć, darowane w 1979 roku przez córkę autora Ewę Wiśniewską Kolskiemu Klubowi Fotograficznemu FAKT, znajdą się niebawem w zbiorach Muzeum Technik Ceramicznych w Kole. Wydawca: Robert Andre, członek ZPAF
Przygotowanie i opracowanie: Fundacja Instytut Fotografii proFotografia i Robert Andre
Tadeusz Cyprian: „Notatki jeńca 1917-1918. Fotografie 1918-1919”
Tom 1:
„Notatki jeńca 1917-1918” ; redakcja: Monika Piotrowska, współpraca: Magdalena Knapowska; 354 strony Tom 2:
„Fotografie 1918-1919” ; opracowanie: Robert Andre; 134 strony, 133 zdjęcia
Premiera publikacji: 6 października 2021 roku podczas XXIV Dni Lwowa i Kresów.
Teksty wprowadzające: Monika Piotrowska, Robert Andre
Więcej na facebookowym profilu fundacji proFotografia. Z końcem października wydawnictwo do nabycia w PRESILO STUDIO Robert i Patryk Andre s.c. w Kole, tel. (63) 262 53 42, e-mail: bok@presilo.pl
Program wydarzenia:
➤ wystawa „Fotografie prof. Tadeusza Cypriana sprzed 100 lat. Nieznane negatywy”
godz. 10:30 - wernisaż i promocja dwutomowej publikacji "Notatki jeńca 1917-1918.
Fotografie 1918-1919” Tadeusza Cypriana
godz. 11:00 - oprowadzanie po wystawie przez kuratora Roberta Andre
(wystawa czynna do 29 października 2021)
➤ godz. 11:30 - wykład Moniki Piotrowskiej „Fotograficzne oko, reporterski słuch.
Sylwetka polskiego przedstawiciela w Norymberdze - Tadeusza Cypriana”
➤ godz. 12:30 - wykład prof. Pawła Wilińskiego „Wkład prof. Tadeusza Cypriana w rozwój prawa
karnego międzynarodowego”
Organizatorzy wydarzenia:
Wydział Prawa i Administracji UAM
i poznański oddział Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich