NOMUS Nowe Muzeum Sztuki, ul. Stefana Jaracza 14, Gdańsk 
Wernisaż w piątek 8 września o godz. 18:00, ekspozycja do 28 stycznia 2024 
Kurarorka: Małgorzata Taraszkiewicz-Zwolicka 
Zaplanowano szereg wydarzeń towarzyszących - oprowadzań, spotkań, warsztatów… 
9 września o godz. 12:00 po wystawie oprowadzi artysta Valentyn Odnoviun (w języku angielskim)

Pierwsza w Polsce indywidualna wystawa ukraińsko-litewskiego artysty Valentyna Odnoviuna zaprezentuje cykle fotograficzne poświęcone miejscom przymusowego odosobnienia. Powstające głównie w Litwie, Ukrainie, Łotwie, Polsce i Niemczech na przestrzeni ośmiu lat prace wynikają z jego zainteresowań fotografią kontekstualną i postsowiecką rzeczywistością. Artysta poszukuje miejsc totalitarnej przemocy, analizuje ich wygląd by w nieoczywisty sposób je sfotografować. Zdjęcia te są częścią opisanej, lecz niewidzianej historii drugiej wojny światowej i komunizmu w Europie Wschodniej. Tworzą archiwa śladów obecności osób izolowanych, więzionych i eksterminowanych. Dzięki formalnym zabiegom fotografie Odnoviuna zyskują wieloznaczność. Tworząc swoiste archiwa dowodów zastanawia się nad historią, nad człowieczą naturą i nad powracającym wciąż zagrożeniem dla ludzkiej wolności.
Małgorzata Taraszkiewicz-Zwolicka, kuratorka

Valentyn Odnoviun – urodził się w 1987 roku w Charkowie w Ukrainie. Od dekady mieszka i pracuje w Wilnie. Należy do Litewskiego Związku Fotografów. Absolwent Wileńskiej Akademii Sztuk Pięknych na Wydziale Fotografii i Sztuki Mediów (2016) oraz Teorii i Historii Sztuki (2019). Studiował również w 2015 roku w Akademii Sztuk Pięknych w Łodzi oraz Akademii Sztuk Pięknych w Monachium w ramach programu Erasmus. Obecnie pracuje nad doktoratem w Litewskim Instytucie Badań nad Kulturą. Jest laureatem stypendiów rezydencyjnych i nagród na międzynarodowych festiwalach, m.in. w Nowej Zelandii, USA
i wielu krajach Europy. Bada potencjał fotografii jako medium nieograniczonego, otwierającego widza na wielokierunkową interpretację. Jednocześnie jego twórczość jest głosem pokolenia, które przepracowuje niełatwe dziedzictwo komunistyczne Ukrainy, Litwy, Estonii i Polski. Przypomina o istnieniu reżimów w kontekście współczesnych zagrożeń i podziałów społecznych.

Więcej informacji i szczegółowy program wydarzeń towarzyszących na stronie NOMUS 
oraz Muzeum Narodowego w Gdańsku 
Kuratorka i koordynatorka: Małgorzata Taraszkiewicz-Zwolicka
Współpraca: Marta Kołacz, Maja Bieńkowska, Aleksandra Grzonkowska
Projekt aranżacji: Ania Witkowska
Identyfikacja wizualna i opracowanie graficzne: Ania Witkowska
Teksty: Valentyn Odnoviun, Małgorzata Taraszkiewicz-Zwolicka
Partnerzy:
◆ Gdański Archipelag Kultury | WILNO W GDAŃSKU
◆ Litewski Instytut Kultury Patronat Honorowy:
◆ Ambasada Republiki Litewskiej w Polsce
◆ Konsulat Ukrainy w Gdańsku
Mecenas Muzeum Narodowego w Gdańsku:
◆ Polska Grupa Energetyczna
Patroni medialni:
◆ Zawsze Pomorze, Magazyn SZUM, Gazeta Wyborcza, Blok Magazine, LINIA, trojmiasto.pl, gdansk.pl

Projekcja filmu „Fotografowie” o Bolesławie i Edmundzie Zdanowskich
i spotkanie z Andrzejem Ciecierskim | czwartek, 14.09, g. 18:00
Serdecznie zapraszamy na projekcję filmu Fotografowie (2019, Produkcja: TVP 3 Gdańsk) oraz
spotkanie z jego autorem, reżyserem i operatorem filmowym, Andrzejem Ciecierskim, twórcą filmów o wybitnych postaciach kultury pochodzących z terenów Litwy a zamieszkałych w Trójmieście.

Film dokumentalny Fotografowie  opowiada o twórczości małżeństwa Bolesławy (Boleslova Talatt-Kelpšaitė, 1908-1982) i Edmunda (1905-1984) Zdanowskich, przedstawicieli wileńskiej szkoły fotografii, uczniach Jana Bułhaka. Od 1930 roku pracowali oni w jednym atelier fotograficznym, na początku należącym do Uniwersytetu Stefana Batorego, potem już we własnym zakładzie. Zdanowscy fotografowali nie tylko architekturę Wilna, ale też dokumentowali życie codzienne tego miasta, m.in. powodzi z 1931 roku oraz losy uchodźców z Polski, a potem z ZSRR, którzy przybywali do Wilna, szukając schronienia. Po repatriacji Zdanowscy zamieszkali w Gdyni, gdzie założyli pierwszą szkołę średnią z edukacją fotograficzną, dziś Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych. W zbiorach muzeów polskich, w tym Muzeum Narodowego w Gdańsku i litewskich, znajduje się wiele fotografii wykonanych przez Zdanowskich. Unikalnym zbiorem jest wykonana przez nich w 1939-1940 roku seria fotografii obrazujących codzienność polskich uchodźców wojennych w Wilnie, z kolekcji Narodowego Muzeum Sztuki im. M.K. Čiurlionisa w Kownie.

Wydarzenie odbywa się w ramach programu Wilno w Gdańsku
organizowanego przez Gdański Archipelag Kultury
• czwartek, 14 września 2023 w godz. 18:00 — 20:30
• NOMUS – Nowe Muzeum Sztuki Dział Muzeum Narodowego w Gdańsku, ul. Stefana Jaracza 14
• wstęp wolny, nie obowiązują zapisy

Oprowadzanie po wystawie „Valentyn Odnoviun. Echa niewidzianych” | sobota, 23 września
w  godz. 13:00 - 14:00
NOMUS – Nowe Muzeum Sztuki Dział Muzeum Narodowego w Gdańsku, ul. Stefana Jaracza 14 Prowadzenie: Maja Bieńkowska. Obowiązuje bilet wstępu na wystawę, nie obowiązują zapisy. 

Oprowadzanie kuratorskie dla Generacji 60+ po wystawie „Valentyn Odnoviun. Echa niewidzianych” | niedziela, 1 października w godz. 13:00 - 14:00
NOMUS – Nowe Muzeum Sztuki Dział Muzeum Narodowego w Gdańsku, ul. Stefana Jaracza 14 Prowadzenie: Małgorzata Taraszkiewicz-Zwolicka. Koszt: 1 zł, nie obowiązują zapisy.
Po oprowadzaniu organizatorzy zapraszają na
wykład Mai Bieńkowskiej „Historie rodzinne srebrem pisane. Albumy rodzinne ze zbiorów MNG"  Rodzinne albumy są cennym źródłem nie tylko ze względu na ukazywanie losów indywidualnych rodzin i rodów. Są również  zasobem wiedzy o zmieniających się obyczajach i sytuacji społecznej na tle wielkich zmian dziejowych. Na przykładzie wybranych archiwów fotograficznych ze zbiorów Działu Gdańska Galeria Fotografii Muzeum Narodowego w Gdańsku: przemysłowca z Wileńszczyzny Henryka Sylwestrowicza oraz pochodzącego z Lwowa, bibliotekarza Mariana des Loges, badaczka Maja Bieńkowska zaprezentuje, jak w małych historiach można dostrzec echo losów narodów.