Z wielkim smutkiem informujemy, że 16 lipca zmarł nasz Kolega Marian Kucharski.
Świetny artysta i fotograf, kolega, przyjaciel, życzliwy innym człowiek.
Pogrzeb odbędzie się na Cmentarzu komunalnym Nr 1 Miłostowo w Poznaniu
(od ul. Warszawskiej) w piątek 20 lipca 2018 roku o godz. 12:45
Marian Kucharski (1930-2018)
Jeden z najważniejszych przedstawicieli polskiej fotografii progresywnej l. 60. Posługując się montażem bi- i polirefleksowym stworzył ponadczasowe ikony humanistycznego protestu przeciw wiecznie powracającym hegemonom i żandarmom świata.
Początkowo reporter i fotoreporter w „Gazecie Poznańskiej” (1953-58), w 1957 r. po raz pierwszy wystawił prace (m. in. : III Salon Fotografii we Frankfurcie n. Menem). Wychodząc od popularnego wówczas na świecie humanistycznego fotoreportażu zmierzał w kierunku fotografii przetworzonej plastycznie.
W 1964 r. prezentacją cykli: Świt, Dzień i Zmierzch – 130 zdjęciami Poznania, pokazującymi człowieka w otoczeniu przyjaznej cywilizacji i jej wytworów, zamknął wczesny okres twórczości. Wygasa wtedy również odrębna kategoria jego reportażu - wyrastająca z kultu techniki i nowego człowieka fascynacja pilotami i odrzutowcami wojskowymi.
Od połowy l. 60. armia oraz możliwości techniczne współczesnego człowieka stają się dla Kucharskiego symbolami dehumanizacji świata. Refleksem reportażu jest przywiązanie do anegdoty, ale same tytuły – np. "Wizja lokalna", "Deportowana", "Sonderkomando" z cyklu Kronika Pamięci, "Szalony jeździec" z cyklu Fantomy, "Cóż dalej szary człowieku" z cyklu Nowa cywilizacja, całe Budzenie Wyobraźni zwiastują zastąpienie bezstronności reporterskiej przez emocjonalną refleksję, której towarzyszy monumentalna, symetryczna i rozmalowana forma. Odrzucił negatyw jako jedyne źródło fotograficznego obrazu. Stosuje montaż pod powiększalnikiem z motywów niekoniecznie własnego autorstwa. Idąc śladem fotografii subiektywnej tworzył dokument humanistyczny.
Miejscem urodzenia, pracą i twórczością związany z Poznaniem. Członek Związku Polskich Artystów Fotografików w Okręgu Wielkoposkim od roku 1960.
Brał udział w ponad 200 wystawach międzynarodowych i najważniejszych imprezach krajowych. Autor ponad 40 wystaw indywidualnych, laureat wielu nagród na konkursach fotograficznych.
Otrzymał liczne wyróżnienia m. in. : za osiągnięcia artystyczne Międzynarodowa Federacja Sztuki Fotograficznej przyznała mu tytuły: Artiste FIAP (1967) oraz Excellence FIAP (1970). Uhonorowany Odznaką Honorową "Zasłużony dla Kultury Polskiej" Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2007 roku. Inne odznaczenia: Zasłużony Działacz Kultury (1973), Honorowa Odznaka Miasta Poznania (1979), Złoty Krzyż Zasługi (1985), Medal 150-lecia Fotografii (1989).
W 1997 roku po raz drugi otrzymał przyznany przez Zarząd Główny ZPAF Medal im. Jana Bułhaka z dyplomem "Za wybitne osiągnięcia w dziedzinie fotografii", a w 2010 Odznakę Honorową za Zasługi dla Województwa Wielkopolskiego.Wojciech Beszterda, Marian Kucharski i Andrzej Florkowski, 2012 rok
Wystawy indywidualne (wybór):
1958 - Pierwsza wystawa indywidualna - Salon PTF, Poznań
1959 - Druga wystawa indywidualna - Dni Lotnictwa Polskiego, KMPiK, Poznań
1960 - "Poszukiwania" - Salon PTF, Poznań
1961 - IV Wystawa indywidualna - Salon CBWA "Odwach", Poznań
1962 - "Wojsko w fotografii" - Galeria Ziemia Nadnotecka, Piła
1964 - "Barwy dnia" - BWA, Poznań
1968 - "Fofo-Grafika" - Galeria "Prezentacje", Toruń
1969 - Wystawa indywidualna - Przemyśl, Białystok, Sanok, Rybnik, Cieszyn
1970 - "Ziemia gwałtownie przebudzona" - Salon WOiT w Poznaniu
1971 - "Fotografika" - Dom Sztuki, Brno
1974 - "Cykle" - Stara Galeria ZPAF Warszawa, "Domek Romański" Galeria ZPAF, Wrocław
1975 - II Ogólnopolskie Sympozjum w Uniejowie
1976 - "Cykle" - Instytut Polski, Sztokholm
1976 - "Fotografika" - Klub Fotografików Litewskich, Wilno
1994 - Wystawa indywidualna - Biblioteka Raczyńskich, Poznań
2004 - "Mała retrospektywa" - Galeria "pf", Poznań
2005 - "Mała retrospektywa" - Galeria Muzeum Staszica, Piła
Udział w wystawach zbiorowych (wybór):
1960 - "Wystawa zaproszonych" - Warszawa
1960 - "Wystawa prac" - ZPAF Poznań
1961 - "Człowiek - twórca" - Salon PTF, Poznań
1961 - Ogólnopolska Wystawa Fotografiki - Pałac Kultury, Warszawa
1962 - XII Ogólnopolska Wystawa Fotografiki - Warszawa
1962 - XIII Salon International - Bardeaux
1965 - "Portret" - Galeria "Zachęta", Warszawa
1965 - Wystawa "100 Zaproszonych" - Budejovice
1966 - "Fotografika użytkowa" - Galeria "Arsenał", Poznań
1967 - Polska Rzeźba Współczesna w Fotografice - "Zachęta", Warszawa
1968 - Wystawa "Fotografia subiektywna" - Kraków
1968-78 - Zestaw reprezentacyjny ZPAF - Niemcy, Włochy, Szwajcaria, USA, Japonia, Grecja
1970 - "Portret" - "Zachęta", Warszawa
1972-73 - "Fotografowie poszukujący" - Warszawa, Kunsthalle Norymberga, Turyn, Genewa, Kolonia
1974 - "Dwunastu z Polski" - Fundacja Kościuszkowska, Nowy Jork
1978 - "Polska Fotografia Reklamowa" - MPT, Poznań
1989 - Wystawa Sztuki Polskiej - Stadt Museum, Dusseldorff
1989 - "Być artystą" - Katowice
1989 - "Poza bromem" - Galeria "Pro", Koszalin
1993 - Biennale Małych Form - Galeria "Arsenał", Poznań
1995 - "Twórcy Poznańskiej Fotografii
1895-1989" - Galeria "Arsenał", Poznań
1997 - "Fotografia Poznańska 1947-97" - Muzeum Narodowe, Poznań
2000 - "Refleksje na koniec wieku" - Muzeum Narodowe, Poznań
2004 - "Obszary wyobraźni" - Muzeum Narodowe, Poznań
2007 - "Polska fotografia XX wieku" - PKiN, Warszawa
2008 - "ETC..." - Galeria Muzeum Staszica, Piła
Prace Mariana Kucharskiego znajdują się w zbiorach: Muzeum Narodowego w Poznaniu, Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Muzeum Mazurskiego w Olsztynie oraz w kolekcjach prywatnych.
O twóczości Mariana Kucharskiego pisano m. in. :
... Kiedy przyglądałem się kolejnym cyklom - nazwijmy je - katastroficznym i przesyconym pesymizmem - odnajduję w nich nie tylko reminiscencje przekazywane mi przez rodziców, nie tylko „widzę” w nich doświadczenia i pamięć, ale wiem, że ich uniwersalizm jest właśnie dzisiaj tak naprawdę czytelny, i to niezależnie, czy w grę wchodzi „symetryzacja”, „piktorializm”, czy „fotografia subiektywna”, czy którekolwiek z określeń, jakimi etykietowano Mariana Kucharskiego. W jego pracach powraca to, co umarło i to w dwojakim nawet sensie. Najpierw w tym podstawowym, że oto każde zdjęcie zatrzymuje świat w jego fenomenologicznym, unikatowym kształcie - ten moment, to miejsce, ten rodzaj wrażliwości, ten typ wyobraźni, które już się nigdy nie powtórzą. To oczywiste. Ale „śmiertelność” fotografii Kucharskiego oddaje równocześnie śmierć nadziei, że kształt świata zmienia się na lepsze. Oddaje tym samym przekonanie, że Wolterowskie zawołanie i pewność, że żyjemy w najwspanialszym ze światów ma posmak li tylko gorzkiej ironii. Czyż dzisiejszy Irak wielce różni się od Wietnamu, jeśli tylko spojrzymy na ten problem głębiej, porzucając wygodne pojęcie „wojny sprawiedliwej”. Kucharski przenicował rzeczywistość, uwzględniając własne w jej ramach doświadczenia i wychodzi na to, że nie była daremna „podróż dookoła świata”, ale lekcja wyobraźni przełożona na świat przedstawiony, który fascynuje, zmusza do zastanowienia, niekiedy odrzuca, ale zawsze - nie pozostawia spectatora obojętnym.
Twórczość Mariana Kucharskiego zmusza do refleksji i jest to jej niezbywalny walor ...
Wojciech Józef Burszta, Poznań, kwiecień 2003 „MARIAN KUCHARSKI - ŚWIAT PRZENICOWANY, Galeria „pf”, Poznań 2004
... Dzięki swoim montażom Marian Kucharski włączył się w najbardziej progresywny nurt polskiej fotografii, co potwierdziło się też udziałem w tak ważnych prezentacjach jak „Fotografia subiektywna” (1968) i „Fotografowie poszukujący” (1971). Na tle bardzo licznych eksperymentów z obrazem fotograficznym jakie pojawiały się od tego czasu, prace te nadal przyciągają uwagę i nie straciły nic na aktualności swojego przesłania. Zagrożenie jakie człowiek stwarza sam sobie, dwuznaczna wartość jego wynalazków, a także potrzeba wskazywania na sztukę jako formę moralnego protestu, to kwestie aktualne dzisiaj nie mniej niż w latach sześćdziesiątych ...
Adam Sobota z katalogu „MARIAN KUCHARSKI - MAŁA RETROSPEKTYWA”,
Galeria „pf”, Poznań, 2004
... Nie jest to bowiem symetria dekoracyjna, odbicie lustrzane na podobieństwo kalejdoskopowej mozaiki. Czy jest to próba uogólnienia, nadania uniwersalnej wartości konkretnemu wydarzeniu historycznemu, jakiejś prawdziwej małej apokalipsie. Wizje apokaliptyczne mają tu bowiem swoje szczególne odsłony. Pojawiają się konkretne jej dowody - miejsca takie jak obozy zagłady w „Wizji lokalnej”. Pojawiają się „Fantomy” - twarze apokalipsy. Stanowią ona osobny wątek „portretowy” Małej apokalipsy. Odczuwamy grozę apokalipsy w perspektywie ogólnej, eschatologicznej wizji, łamiemy jej pieczęcie, ale możemy też spojrzeć jej w oczy...
Eliza Gauer-Bernatowicz „MAŁA APOKALIPSA W POZNANIU”,
kwartalnik „Fotografia”, nr 16/2004